Felieton

dodane przez: Łukasz

Data dodania: 30.08.2018

Kusiły ich wolność, sex i narkotyki. Nie mieli planu, pracy, ani pieniędzy. Nie dbali o czas, status społeczny czy religię. Podróżowali. Szukali czegoś nowego. Prostszego życia, z namiastką  wolności. W tym triumfie hedonizmu, Hippisi wyruszali z Europy na wschód, do Indii, gdzie obietnica nowego życia była na wyciągnięcie ręki. Właśnie wtedy, narodził się ruch, który dziś generuje 11% całego obrotu turystycznego Australii. Jest nim backpacking.

 

Krótka historia backpackingu

 

Jednak nie tutaj historia backpackingu ma swój początek. Wszystko zaczęło się, gdy pojęcia takie jak „backpacker” i „backpacking”  jeszcze nie istniały, a podróżowanie należało do śmiertelnie niebezpiecznych zajęć. W XVII wieku wędrówki z plecakiem nie miały takiej dobrej prasy jak dziś. Były przeciwieństwem oczyszczającego doświadczenia i szansy na poznanie siebie. W tym czasie wiele warstw społecznych, na czele z biednymi, przemierzało obszary Euroazji, Australii i obu Ameryk za sprawą chorób, wojen i wygnań.

 

Podróż była ucieczką w poszukiwaniu “lepszego życia”, niestety często okupioną wysokim ryzykiem. Tygodnie wędrowania nieoznaczonymi ścieżkami, z ciągłą ekspozycją na niebezpieczeństwa, były tylko ułamkiem problemów, z którymi Ci wcześni nomadzi musieli się mierzyć.

Backpacking plecaki historia backpackingu hellocamping wedrowka backpacker

“Czy wiesz, że w tym czasie słowo podróż nie przywodziło na myśl nic dobrego? W rzeczywistości wywodzi się z francuskiego „travail”, które oznacza agonię lub udrękę. To z kolei ma swe źródła w łacińskim „tripalium” - nazwy średniowiecznego narzędzia tortur”

 

1. Od Grand Tour do pierwszego plecaka

 

Pod koniec XVII wieku, wędrowanie z plecakiem nabrało innego kształtu. Wszystko za sprawą tzw. Grand Tour, czyli formy podróżowania w celach edukacyjnych oraz rozrywkowych. Grand Tour w pierwszej fazie dotykał głównie młodych i bogatych europejczyków. Wysyłano ich w podróż po sąsiednich krajach w celu poznania świata i zdobycia niezbędnej ogłady. Był to ostatni akt młodzieńczego szaleństwa przed rozpoczęciem dorosłego życia lub małżeństwem.

 Katharine Read British Gentlemen in Rome Google Art Project backpacking hellocampingźródło: Yale Center for British Art, Paul Mellon Collection, British Gentlemen in Rome

 

Myśląc o Grand Tour nasuwa mi się analogia do  czasów współczesnych, kiedy studenci lub wypaleni zawodowo robią sobie rok przerwy, kultywując tym samym starą tradycję pod współczesną nazwą Gap Year. Przez blisko dwa stulecia podróżowanie na własną rękę, rozprzestrzeniało się na kolejne warstwy społeczne. Jedynym problemem była ciężka i niewygodna sakwa, która utrudniała podróż.

Dwa lata po I Wojnie Światowej, w 1920 nastąpił przełom. Amerykański przedsiębiorca Lloyd F. Nelson zaproponował prototyp wytrzymałego i pakownego plecaka trekkingowego.

Projekt wzbudził spore zainteresowanie ówczesnych wspinaczy i wędrowców z uwagi na drewniany stelaż, który wspierał i odciążał plecy. Od tego czasu branża turystyki pieszej zaczęła rosnąć w siłę i coraz więcej osób decydowało się na wyruszenie w trasę z plecakiem na ramionach.

 

 

2. Tylko szaleńcy zmieniają świat

 

Tym razem młodość dołożyła cegiełkę do tej historii. Był rok 1953, kiedy grupa studentów jednego z Londyńskich kampusów, postanowiła wsiąść w samochód i dotrzeć do Indii - kraju kontrastów, riksiarzy i świętych krów. Pomysł szalony, wręcz nierealny - wieściły współczesne media. Ten zakątek globu od lat kusił obietnicą wolności i miłości życia. Jednak jak na tamten czas był dość słabo zbadany. Nie było Internetu, nie było Google Maps, a infrastruktura telefoniczna praktycznie uniemożliwiała jakąkolwiek komunikację.  

Ci, którzy są wystarczająco szaleni, by myśleć, że są w stanie zmienić świat, są tymi, którzy go zmieniają. - Walter Isaacson w książce „Steve Jobs”

 

Studenci pragnęli przygody. Napędzała ich elektryzująca mieszanka młodości, wolności i potrzeby przeżycia czegoś wyjątkowego. Inspirując się wyprawą Marco Polo, który 700 lat wcześniej dotarł do Chin, ruszyli jego śladem, wzdłuż trasy Jedwabnego szlaku (lądowej drogi handlowej, która łączy Europę z Dalekim Wschodem). Po powrocie, historią studentów zainteresowały się media, a ich dzienniki z podróży stały się lekturą nr 1, dla każdego podróżnika, który pragnął eksplorować te nieodkryte tereny.

 

 

 

3. Narodziny The Hippie Trail

 

Podróż młodych studentów zainspirowała kolejnych żądnych poznawania świata inaczej. Nie zważając na trasę (góry, pustynie, stepy), backpackerzy pakowali swoje plecaki, rzucali pracę i ruszali w liczącą 6000 km Trasę Hipisów (The Hippie Trail).

hippie trail trasa hipisow backpacking hellocamping

źródło: NordNordWest, Licence: Creative Commons by-sa-3.0 de.

 

Ludzie masowo kupowali samochody, motory lub łapali autostopa, byle tylko dostać się do „raju”, w którym o dostępność narkotyków nie trzeba było się martwić. W tym czasie mistyczne Indie, bardziej niż kiedy kiedykolwiek kusiły obietnicą wolności, zarobku i niezależności.

 

autostop Hitchhiker backpacking historia backpackingu hellocamping blog

źródło: Roger McLassus, praca własna, sierpień 1977

 

 

4. Wyprawa Beatlesów do Indii

 

W rozwoju backpackingu swój udział mieli też Beatlesi. W 1968 r. byli na szycie. Boom w ich karierze i ogromna popularność dał im się we znaki. Jak wspomina Paul McCartney w The Beatles Anthology: 

Byliśmy Beatlesami co było cudowne. (…) Staraliśmy się, żeby nie uderzyło nam do głowy i radziliśmy sobie z tym całkiem dobrze - nie byliśmy zbyt rozproszeni czy aroganccy - lecz myślę, że w większości mieliśmy to poczucie: (…) Cóż świetnie jest być sławnym, świetnie jest być bogatym - ale po co to wszystko?

Udali się, więc do Indii w poszukiwaniu natchnienia i duchowego spokoju, który miał im zapewnić założyciel i guru medytacji transcendentalnej, Maharishi Mahesh Yogi. Ta dobrze utrzymana w tajemnicy podróż do Rishikeshu, ujrzała światło dzienne w 1968 roku, inspirując tysiące poszukującej sensu młodzieży do podążania śladem swoich idoli. Wydaje się, że to właśnie wtedy, gdzieś pomiędzy gęstym dymem papierosów, ekscytacją i hasłami wolności zaczął tworzyć się backpacking jaki znamy dzisiaj.

beatles w indiach bacpacking historia backpackingu hellocamping blog

źródło: Parlophone Music Sweden, zdjęcie prasowe The Beatles podczas trasy Magical Mystery.

 

 

5. Poradnik taniego podróżowania Lonely Planet

 

Po podróży Beatlesów, tłumy podróżników, kuszeni hasłami duchowości, wolnego sexu i legalnych narkotyków przemierzało The Hippie Trail. Jak pokazała historia, prawdziwy boom na backpacking miał dopiero nastąpić. W 1970 roku australijsko-irlandzkie małżeństwo Mauren i Tony Wheeler, postanowiło przejechać na motorze trasę z Londynu do Australii przez rozległe obszary Europy i Azji. Ich szalona wyprawa dała początek marce Lonely Planet z pierwszym budżetowym przewodnikiem po Azji „Across the Asia on The Cheep”. Książka bardzo szybko stała się bestsellerem, a cały nakład wyprzedał się na pniu. Wheelerowie wypuścili na rynek liczne dodruki swojego przewodnika, lecz mimo tego, popyt zdecydowanie przewyższył ilość, jaką byli wstanie dostarczyć. Wielu backpackersów, którzy w tamtym czasie określano jako osoby młode (20-35 lat), poszukujące nowych wrażeń, ciekawe świata i dysponujące dużą ilością wolnego czasu, wyruszało eksplorować Azję z przewodnikiem Lonely Planet w rękach.

 

Ruch na trasie rósł w szalonym tempie. Tuż obok, atrakcji opisanych w przewodniku Wheelerów, jak grzyby po deszczu wyrastały restauracje, które miały zaspokoić wyszukany apetyt zachodnich turystów. Popularnym daniem śniadaniowym były wówczas bananowe naleśniki i musli z mlekiem. Wkrótce ta nieformalna sieć dróg i atrakcji turystycznych została ochrzczona mianem „Banana Pancake Trail”.

 

banana pancake trail backpacking hellocamping historia

źródło: Kotokot82, https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Patak_Road.JPG

 

 

6. Rozwój internetu i czasy współczesne

 

W 1990 roku Internet zrewolucjonizował świat, podróżowanie i komunikację. Niedostępne niegdyś informacje, były teraz na wyciągnięcie ręki. Niebezpieczeństwa, zdawanie się na intuicję czy wiedza możliwa do zdobycia wyłącznie od innych podróżników, jakby straciła na znaczeniu. Od tego momentu wszystkie trasy, fakty i poradniki były bez trudu dostępne w sieci. Dzięki dostępowi do darmowej bazy wiedzy, obawy związane z podróżowaniem w nieznane się zmniejszyły. Odległe kraje stały się bardziej dostępne, a backpacking jaki znaliśmy wszedł w kolejną fazę błyskawicznego rozwoju. 

 historia backpackingu backpacking technologia internet mapy hellocamping

 

Współcześnie termin „backpacker” na dobre odciął się od wizerunku Hipisa. Jednak pomimo tej ewolucji, społeczność i filozofia backpackingu nadal opiera się o wspólne wartości takie jak: wolność, otwartość na inne kultury, troska o środowisko czy chęć eksplorowania świata. 

 

Historia backpackingu hellocamping os czasu

 

 

Kto to jest ten BACKPACKER?

 

Kim tak naprawdę jest ten backpacker? Czy wyróżnia się czymś szczególnym np. fikuśnymi wąsami lub kolorowymi skarpetkami po których łatwo można byłoby go rozpoznać? Badacze od lat próbują zdefiniować backpackera i od lat mają z tym kłopot. No bo jak określić kryterium wieku, sposobu spędzania czasu czy długości przebytej podróży? Jedni uważają, że wyjazd powyżej 2,5 miesiąca kwalifikuje podróżnika do grona prawdziwego backpackera, inni zaś przekonują, że absolutnym minimum jest jeden rok. W odpowiedzi na te pytania, z pomocą przychodzi Amerykański badacz Philip L. Pearce, który wyróżnił kilka wspólnych cech dla tej grupy:

 

  • Preferują niskobudżetowe podróże

I wcale nie chodzi o brak gotówki. Chociaż jak wynika z badań, większość backpackerów to osoby młode (20-30 lat), często posiadają wystarczająco zasobny portfel, aby spędzić noc w luksusowym hotelu. Lecz ich to nie interesuje. Świadomie wybierają tańsze opcje, które dostarczają bardziej ekscytujących wrażeń i pozwalają szybciej przełamywać bariery w poznawaniu podobnych im podróżników.

 

  • Posiadają elastyczny plan podróży

Backpackerzy sami organizują swoje podróże i unikają turystycznych atrakcji. Starają się wybierać bardziej surowe i nieturystyczne tereny, często zamieszkiwane przez lokalną ludność. Mimo, że mają ogólny plan wyprawy, pozwalają sobie na spontaniczność, a decyzje o tym gdzie pojadą, często podejmują pod wpływem chwili, rekomendacji innych podróżników lub informacji zdobytych w trasie.

 

  • Podróżują przez długi okres

Mimo, że w ostatnim czasie długość wyjazdów backpackerów zaczęła się skracać, nadal preferują dłuższe wyjazdy (od kilku tygodni do nawet roku). Backpacker wspiera rozwój mniej rozwiniętych regionów, co wynika z wyboru destynacji jakimi najczęściej są lokalne społeczności. To tam trafia dużą część pieniędzy, które ci współcześni nomadzi wydają. W przeciwieństwie do masowego ruchu turystycznego, na którym najwięcej zyskują wielcy gracze -  sieci hoteli i międzynarodowe korporacje.

 

  • Ważne są dla nich relacje i poznawanie innych ludzi

Backpakerzy lubią ludzi. Nawiązywanie nowych znajomości jest dla nich ważną częścią podróży. Bardzo często decydują się na wyjazd tylko, po to aby poznać osoby, które dzielą tę samą filozofię życia co oni. Właśnie dlatego za swoją bazę noclegową najczęściej wybierają hostele, campingi lub domy młodzieżowe. Tam zdecydowanie łatwiej jest nawiązać takie relacje.

 

  • Wybierają nieoczywiste miejsca podróży

Jeśli za rokiem kryje się przygoda, wprawny backpacker nie będzie zastanawiał się ani chwili by ruszyć w jej kierunku. Podróżnicy z przyjemnością zbaczają z utartych turystycznych szlaków, by oddać się czystej przyjemności eksplorowania. Podczas swoich wyjazdów chętnie podejmują się ekstremalnych wyczynów (np. skoki na bungee) wychodząc z założenia, że w „ich podróży życia”, nie mogą zmarnować ani chwili.

 

 

A dodatkowo:

  • Są świadomi negatywnego wpływu turystyki na odwiedzane miejsca i starają się go minimalizować.
  • Omijają luksusowe hotele i starają się gotować na bazie lokalnych produktów.

 

Backpacker historia backpackingu sprzet hellocamping 

Backpacking pozwala poznać siebie

 

W przypadku backpackingu nie jest ważny sposób podróżowania, ile sam cel podróży. Dla wielu wyruszenie w trasę stanowi formę terapii, która pozwala zastanowić się nad sensem istnienia i poukładać życiowe priorytety. Inni pragną pokonać własne ograniczenia, wyjść ze strefy komfortu lub po prostu przeżyć świetną przygodą i zaspokoić swój podróżniczy głód.

backpacking wedrowka hellocamping

Dlatego poza fizycznym pokonywaniem kilometrów, backpacking jest lekcją uważności, wytrwałości i tolerancji, a sama podróż pozwala odkryć (a czasem zrozumieć) mentalne potrzeby, lęki i pragnienia każdego z nas.

 

 

 

Jak backpacking może pomóc Ci osiągnąć sukces? 

 

W 2017 roku Sun Yat-sen University (Chiny), Shaanxi Normal University (Chiny) oraz Edith Cowan University (Australia) przeprowadziły badanie na grupie 500 Chińskich i Zachodnich backpackerów w wieku 21-35 lat, które miało określić wpływ backpackingu na zaradność i skuteczność życiową podróżników. Analiza odpowiedzi ujawniła nowe funkcje backpackingu takie jak uskrzydlenie czy wzmocnienie (ang. empowering). Najciekawsze wnioski badania mówią, o tym, że:

 

  • 91% uważa, że poprawiła się ich zdolność identyfikacji i rozwiązywania problemów

  • 89% uważa, że poprawiły się ich umiejętności komunikacyjne     

  • 80% podkreśla, że backpacking zwiększył ich pewność siebie

  • 62% jest zdania że poprawiły się ich umiejętności zarządzania pieniędzmi

  • 61% jest zdania że poprawiły się ich umiejętności zarządzania czasem

 

„Bycie zdanym tylko na siebie przez tygodnie może być prawdziwym wyzwaniem - i również przeżyciem dodającym siły. Musisz samotnie rozwiązywać problemy i podejmować decyzje bez pomocy innych osób z zewnątrz." - Liz Meschio - REI backpacking instructor for Woman

 

 

Backpacking a ekonomia

 

Jednym z pierwszych państw, w którym ruch backpackerski został dostrzeżony i aktywnie promowany była Australia. Okazało się, że potrzeba eksplorowania przez backpackerów miejsc, do których przeciętny turysta nie dociera, świetnie wpływa na rozwój lokalnych społeczności. W efekcie w 1993 roku Departament Turystyki Australii przeznaczył 4 mln dolarów Australijskich na promocję backpackingu. Ponad 25 lat później, w 2017 roku, backpacking stanowił już 14,2 % zysków z turystyki.

 

historia backpacingu hellocamping blog dane australia

źródło: Opracowanie własne na podstawie International Toutism Statistics, Tourism Research Australia, https://www.tra.gov.au/ 

 

 

 

historia backpackingu hellocamping dane australia

źródło: Opracowanie własne na podstawie International Toutism Statistics, Tourism Research Australia, https://www.tra.gov.au/

 

Nie tylko Australia wspiera aktywnie rozwój backpackingu. W krajach takich jak Irlandia, Kanada, Nowa Zelandia czy Wielka Brytania dzięki specjalnym wizom, backpakerzy mogą podejmować tymczasową pracę, zapewniając sobie dodatkowy zastrzyk gotówki. Jak pokazują badania, bardzo dobrze stymuluje to gospodarkę, gdyż większość zarobionych pieniędzy zostaje wydana w kraju i przeznaczona na dalszą podróż. Jak tłumaczy to badacz M. Hampton:

W odróżnieniu od turystyki zinstytucjonalizowanej, gdzie znaczna część zysku jest drenowana do kraju, z którego pochodzi turysta, w przypadku backpackingu taki „drenaż” jest ograniczony do minimum. Stąd w krajach rozwijających zaleca się tworzenie odpowiednich warunków do uprawiania backpackingu i promowanie turystyki tego typu, zdecydowanie bardziej niż tworzenie kurortów turystycznych obleganych przez turystów masowych, podróżujących za pośrednictwem biur podróży. Tego rodzaju działania mogą być jednym ze skutecznych narzędzi rozwoju lokalnej gospodarki oraz walki z biedą.

 Na popularności backpackingu korzystają również przedsiębiorcy. Takie biznesy jak Tanie Linie Lotnicze (np. Ryanair, Wizzair), hostele, czy Sturt-upy typu „collaborative consumption” m.in. AirBnB, Couchsurfing czy BlaBlaCar, stale się rozwijają. Ta obopólna wymiana pozytywnie wpływa zarówno na rozwój backpackingu jak i stymulację gospodarki.

 

 

 

Podsumowanie 

 

Chociaż backpacking jest relatywnie młodym ruchem, niesie za sobą tak pozytywne i negatywne zmiany. Z jednej strony przyczynia się do odkrywania nowych terenów, wzrostu bezpieczeństwa szlaków turystycznych, stymuluje rozwój lokalnych gospodarek czy promuje różnorodność i podnosi świadomość kulturową. Z drugiej strony ułatwia masowej turystyce eksplorowanie nowych miejsc, a to w konsekwencji przyczynia się do zaśmiecania środowiska naturalnego, konsumpcjonizmu czy ruchów masowej turystyki w unikalnych kulturowo miejscach globu.  W tym ogromnym głodzie odkrywania, łatwo jest przeoczyć to, co w podróży jest najważniejsze - drugi człowiek, wiedza, natura, doświadczenie, pokora i wolność. I nigdy o tym nie zapominajmy. Do zobaczenia na szlaku...

 

***Podziękowania dla marki Decathlon za udostępnienie produktów na potrzeby sesji fotograficznej.  


Przypisy:

1. Loker-Murphy, L., Pearce P., 1995, Young Budget Travelers: Backpackers in Australia. „Annals of Tourism Research” 22, ss. 819–843. OPIS BACKPACKERÓW

2. Hampton M., 2014, Backpacker tourism and economic development, Routledge.

3. Patyra A., Dłużewska A. 2015, Backpacking - historia, ramy, rozwój.

4. https://pl.wikipedia.org/wiki/Backpacking, Backpacking.

5. Tourism Victoria, Government. "Backpacker Tourism Action Plan 2009 - 2013", retrieved 10 February 2014.

6. http://www.historylink.org/File/10624, Lloyd F. Nelson submits patent application for his trail-blazing external-frame "Trapper Nelson" backpack to U.S. Patent Office on July 31, 1922.

7. https://web.archive.org/web/20080325232709/Backpacker Turism.

8. http://post-turysta.pl/artykul/Wyrezyserowana-przestrzen-turystyczna.pdf, Wyreżyserowana przestrzeń turystyczna.

9. Ganghua Chen, Songshan (Sam) Huang, Xianyang Hu, 2018, Backpacker Personal Development, Generalized Self-Efficacy, and Self-Esteem: Testing a Structural Model.

10. Acour, Tourist Consulting, 2014, Backpacker Market, South Pacific Study Report.

11. https://www.researchgate.net/publication/297725531_Backpacker, Jafar Jafari, Honggen Xiao, Encyclopedia of Tourism, Rozdział Backpacker. 

12. Folia Turistica, Nr 43, 2017, Rodział: Jolanta Barbara Jabłonkowska: Alkoholowe, narkotykowe i seksualne „rozhamowanie” backpackerów w świetle międzynarodowych badań porównawczych, s. 122.

13. Marta Kostulska, Podróż jako narzędzie budowania tożsamości współczesnych, polskich backpackerów, Warszawa, 2013.

 

 

 

Spodobał Ci się ten artykuł?
Podziel się nim ze znajomymi w mediach społecznościowych!

Tagi dla tego artykułu:

Nasza strona internetowa używa plików cookies (tzw. ciasteczka) w celach statystycznych, reklamowych oraz funkcjonalnych. Dzięki nim możemy indywidualnie dostosować stronę do twoich potrzeb. Każdy może zaakceptować pliki cookies albo ma możliwość wyłączenia ich w przeglądarce, dzięki czemu nie będą zbierane żadne informacje.

Camping to nie tylko namiot czy przyczepa. To już dawno nie śpiwór i menażka. Camping to wolność, bliskość natury i aktywny styl życia. Camping to życiowa ciekawość, to otwartość na ludzi i świat, to gotowość na przygody. Hello life! Hello Camping! Welcome to our world!

Koncept narodził się w naszych głowach ©, a technologicznie obsługuje Empressia

Polub nasz fanpage